سوال بیمار : دندون شیری باید حتما عصب کشی بشه نمیشه بکشیم؟
پاسخ دکتر سپهریان :
سلام روزتون بخیر
مهم ترین علت عصب کشی دندان شیری آینده سلامت دندان دائمی هست. دندان های شیری علاوه بر اینکه به کودکان در خوردن غذا کمک می کنند بلکه به رشد فکی و فرم فکی و فاکتور اصلی برای رشد دندان دائمی در سر جای خودش خیلی موثر هست.
به زبان ساده تر اگر دندان شیری حذف و کشیده شود دندان دائمی هنگام رشد در سر جای اصلی رشد نمیکند و باعث بهم ریختگی دندان های دائمی و متحمل شدن هزینه های هنگفت ارتودنسی دندان در آینده برای کودک می باشد. پس با یک اقدام کوچک مثل عصب کشی و حفظ دندان شیری میتوان از بهم ریختگی دندانهای کودک و همچنین فرم فکی در آینده کمک کرد.
در ادامه توضیحات به نحوه عصب کشی دندان شیری (پالپوتومی) پرداخته شده است.
……………………………………………………………. توضیحات تکمیلی …………………………………………………………………
پالپوتومی چیست؟
پالپوتومی (Pulpotomy) یک فرایند درمانی دندانپزشکی است که برای درمان دندان های شیری پوسیده و عفونی انجام می شود. در برخی موارد، کودکان خردسال به دلیل عفونت باکتریایی ثانویه یا ضربه، در بخشی از پالپ دندان شیری التهاب را تجربه می کنند. در چنین شرایطی، دندانپزشک معمولا پالپوتومی را به عنوان یک روش درمانی پیشنهاد می دهد.
در این فرایند، هسته دندان که پالپ نامیده می شود، از طریق ایجاد یک سوراخ در تاج دندان تخلیه می شود. پالپ که از رگ های خونی، بافت همبند و عصب تشکیل شده است، داخلی ترین بخش دندان است.
اطلاعات بیشتر : علت دندان درد در کودکان چیست؟
مهم است بدانید که پس از انجام پالپوتومی از مواد ویژه ای برای پر کردن دندان های شیری استفاده می شود. این مواد باید از تحلیل ریشه دندان شیری جلوگیری کنند و به دندان دائمی زیرین فرصت رشد دهند.
پالپوتومی برای چه کودکانی مناسب است؟
پالپوتومی برای دندان های شیری کودکان که هنوز کامل رشد نکرده اند، مناسب است. زیرا در این روش، ریشه دندان باقی می ماند تا دندان بتواند با تغذیه از رگ های خونی رشد کند. پالپوتومی معمولا برای کودکانی انجام می شود که بدن سالمی دارند، بنابراین اطفال مبتلا به بیماری های ضعف سیستم ایمنی برای این روش مناسب نیستند. بنابراین، کودکانی که دندان های شیری دارند و در سلامت کامل به سر می برند، کاندید خوبی برای این روش محسوب می شوند.
عوارض کشیدن دندان شیری
کشیدن دندان شیری پیش از موعد، می تواند منجر به عوارض زیادی برای کودک شود که برخی از آن ها شامل موارد زیر است:
- مشکل در جویدن غذا: با کشیدن دندان شیری پیش از موعد، توانایی کودک در خوردن غذا با مشکلاتی مواجه خواهد شد. به دلیل عدم وجود دندان های شیری، کودک غذاها را می بلعد که می تواند روی رشد سالم کودک تاثیرگذار باشد.
- مشکل در تکامل گفتار کودک: دندان های شیری در فرآیند تلفظ کلمات و جملات، نقش حیاتی دارند. بنابراین، عدم وجود دندان شیری، می تواند تکامل گفتار کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
- شلوغی دندان ها: در اثر کشیدن دندان شیری پیش از موعد، دندان های مجاور به داخل فضای مورد نیاز برای رشد دندان های دائمی حرکت می کنند و باعث شلوغی دندان ها می شوند.
مراحل درمان عصب کشی دندان شیری
مراحل درمان پالپوتومی به شرح زیر است:
- تشخیص و بررسی: در ابتدا، با گرفتن عکس از دندان ها وضعیت دندان مشخص می شود. بر اساس این تصویر، دندانپزشک درمان مناسب را تشخیص می دهد.
- بی حسی: در صورت نیاز، برای آرام کردن کودک، بی حسی در دهان تزریق می شود. این بی حسی می تواند با تزریق مواد مخصوصی یا استفاده از گاز اکسید نیتروس (گاز خنده) ایجاد شود. برای بیماران جوان تر و کودکان، ممکن است بیهوشی سبک نیز استفاده شود.
- برداشتن پوسیدگی: در این مرحله، قسمت های پوسیده دندان با استفاده از دریل دندانپزشکی برداشته می شوند. این عمل به دندانپزشک اجازه می دهد تا به پالپ دسترسی پیدا کند و عفونت را از پالپ دندان تمیز کند.
- پر کردن پالپ: پس از برداشتن پوسیدگی، فضای خالی داخل دندان با استفاده از مواد پرکننده دندان مثل مواد رزینی، پر می شود.
- روکش دندان: در این مرحله، یک روکش بر روی ساختار باقیمانده دندان قرار داده می شود. این روکش به دندان کمک می کند تا قابل استفاده برای جویدن شود و همچنین به حفاظت از دندان کمک می کند.
همچنین بخوانید : فلوراید تراپی چیست. آیا باید تمام کودکان انجام دهند؟
لازم به ذکر است که در صورتی که محفظه پالپ دندان مقدار زیادی عفونت داشته باشد و یا شرایط به گونه ای باشد که پالپوتومی غیرممکن باشد، پالپ ملتهب و ریشه دندان به طور کامل برداشته می شود. در این حالت، برای متوقف کردن خونریزی و پاکسازی منطقه تحت درمان، استفاده از گلوله های پنبه ای مرطوب الزامی است. خونریزی باید ظرف یک تا دو دقیقه و حداکثر پنج دقیقه متوقف شود. اگر خونریزی پس از این زمان متوقف نشود، نشانگر این است که پالپ ریشه دندان به خوبی بهبود نیافته است و احتمالا تحت تاثیر پوسیدگی دندان قرار گرفته است. در نتیجه، لازم است کشیدن دندان یا پالپکتومی انجام شود.
مدت زمان درمان عصب کشی دندان شیری
مدت زمان لازم برای انجام درمان پالپوتومی، به شرایط دندان و سرعت عمل دندانپزشک بستگی دارد. اما به طور متوسط، این درمان در مدت زمان کم، حدود ۳۰ الی ۴۵ دقیقه انجام می شود.
هزینه پالپوتومی دندان شیری
هزینه ی پالپوتومی دندان شیری بستگی به عوامل مختلفی دارد که شامل موارد زیر می شوند:
- بی حسی یا بی هوشی: در صورتی که به تشخیص دندانپزشک متخصص، نیاز به بیهوشی عمومی داشته باشید، باید هزینه ی بیشتری نسبت به بی حسی موضعی پرداخت کنید.
- تعداد گرافی های دندان: برای تشخیص و بررسی دقیق قبل از انجام پالپوتومی، ممکن است نیاز به تصویربرداری وجود داشته باشد. تعداد عکسبرداری مورد نیاز می تواند در هزینه ی نهایی تاثیر بگذارد.
- نوع و تعداد دندان های شیری: اگر تعداد دندان های شیری که باید تحت درمان قرار بگیرند بیشتر باشد، هزینه ی پالپوتومی نیز افزایش می یابد. همچنین، نوع مشکلات دندانی و مراحل پیچیده تر درمان نیز می توانند هزینه را افزایش دهند.
- نوع ماده استفاده شده برای پرکردن فضای خالی پالپ: پس از انجام پالپوتومی، فضای خالی پالپ با ماده ای پر می شود. نوع ماده استفاده شده نیز می تواند هزینه درمان را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا، مواد با کیفیت و ماندگاری بالاتر، هزینه بیشتری دارند.
- تخصص و مهارت دندانپزشک: انجام پالپوتومی دندان شیری می تواند توسط دندانپزشک عمومی یا دندانپزشک متخصص اطفال انجام شود. هزینه ها ممکن است بسته به تخصص و تجربه ی دندانپزشک متفاوت باشند.
با توجه به تمامی این عوامل، هزینه ی نهایی عصب کشی دندان شیری ممکن است متفاوت باشد.
مزایای درمان عصب کشی دندان شیری
عصب کشی دندان شیری دارای مزایا و فواید زیادی است که موارد زیر برخی از آن هاست:
- حفظ دندان: پالپوتومی روشی است که با حذف و اصلاح قسمت آسیب دیده پالپ دندان، دندان شیری کودکان را حفظ می کند.
- حفظ عملکرد و ساختار دندان: یکی از فواید اصلی پالپوتومی این است که فضای کافی برای رشد دندان های دائمی در دهان کودک باقی می ماند.
- جلوگیری از عوارض جانبی: با استفاده از پالپوتومی، عوارض جانبی که ممکن است در صورت حذف دندان شیری به وجود آید، مانند عدم رشد صحیح دندان های دائمی، خطر عفونت و تخریب بافت اطراف دندان کاهش می یابد.
- راحتی و کم درد بودن: پالپوتومی یک روش راحت و کم درد است و کودکان به سادگی آن را تحمل می کنند.
- حفظ ظاهر طبیعی دندان: با انجام پالپوتومی، ظاهر طبیعی دندان حفظ می شود و دندان جایگزینی نیاز نیست.
با توجه به این مزایا، پالپوتومی دندان شیری یک روش موثر و مناسب برای حفظ دندان های کودکان است. با این حال، تصمیم نهایی بر اساس تشخیص و پیشنهادات دندانپزشک کودکان باید گرفته شود.
عوارض و معایب عصب کشی دندان شیری کودکان
عصب کشی دندان کودکان بسیار ایمن و کم خطر است و عوارض جدی ندارد. با این حال، برخی نقاط ضعف و معایبی نیز در این روش وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند:
- زیبایی کمتر: از مهم ترین نقاط ضعف و معایب پالپوتومی، ضرورت نصب تاج فلزی بر روی دندان است. این موضوع برای حفظ قدرت دندان ضروری است، اما از لحاظ زیبایی ممکن است کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
- رشد باکتری: نصب تاج فلزی بر روی دندان، در موارد بسیار نادر ممکن است محلی برای رشد بیشتر باکتری ها باشد.
- عوارض جانبی: در برخی موارد، بی حسی یا آرام بخش سبب حالت تهوع، خواب آلودگی و یا استفراغ می شود.
- خونریزی: پس از درمان، انتظار خونریزی تا چند ساعت را باید داشته باشید.
- آسیب به دهان: بهتر است برای چند ساعت پس از درمان از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید، زیرا ممکن است به دلیل بی حس بودن دهان؛ اشتباهی لب، زبان یا گونه را گاز بگیرید.
- ورم دهان: بعضی از افراد ممکن است پس از درمان دچار ورم دهان شوند، اما این عارضه خیلی زود برطرف می شود.
تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی
پالپوتومی و پالپکتومی دو روش درمانی مختلف در حوزه دندانپزشکی هستند.
در پالپوتومی، بخشی از پالپ دندان در ناحیه تاج آن برداشته می شود. معمولا دندان در این روش زنده است و حس و گردش خون در آن برقرار است. برای موفقیت درمان، ابتدا باید اطمینان حاصل شود که هیچ آبسه ای در این ناحیه ایجاد نشده است، هیچ دردی خود به خودی تجربه نشود و تحلیل رفتن استخوان در زیر دندان اتفاق نیافتد.
اما در پالپکتومی، تمامی بخش پالپ و ریشه دندان برداشته می شود. این روش برای درمان دندان های شیری مرده یا دندان های دائمی که آبسه یا عفونت پالپ دارند، استفاده می شود. هدف از این روش، تمیز کردن و پاکسازی کل مجرای ریشه و پر کردن آن و در نهایت جلوگیری از عفونت های آتی است.
تفاوت پالپکتومی و عصب کشی
پالپکتومی و عصب کشی دندان دو روش درمانی هستند که برای درمان مشکلات دندانی استفاده می شوند. البته این دو روش تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
در پالپکتومی، تنها تخلیه و پاکسازی محفظه پالپ و ریشه صورت می گیرد. اما در عصب کشی، علاوه بر تخلیه و پاکسازی محفظه پالپ و ریشه، مرحله دیگری هم وجود دارد. پس از تخلیه و پاکسازی محفظه پالپ و ریشه، فضای خالی داخل دندان با ماده ای پر می شود.
آیا پالپوتومی برای بزرگسالان امکان پذیر است؟
روش پالپوتومی، در دندان های دائمی کودکان و بزرگسالان نیز قابل انجام است. هدف از این عملیات، حفظ دندان و جلوگیری از عفونت و التهاب پالپ است. در صورتی که عفونت و التهاب پالپ دندان به حدی باشد که پالپ زیر دندان قابل مشاهده باشد و همچنین سبب آسیب پذیری آن را در برابر عفونت باکتریایی شود، پالپوتومی به عنوان یک درمان موثر می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
آیا دندان شیری نیاز به عصب کشی دارد؟
در برخی موارد، دندان های شیری نیاز به عصب کشی دارند. وقتی که دندان و عصب کودک تحت تاثیر قرار می گیرند، بهتر است به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید تا مورد بررسی قرار گیرید.
در صورتی که عصب دندان به شدت تحت تاثیر یک حفره و عفونت قرار گرفته باشد، عصب کشی دندان شیری کودک ضروری است. در این شرایط، بخش آسیب دیده از عصب برداشته می شود. عمل عصب کشی می تواند به دو صورت جزئی (پالپوتومی) و کامل (پالپکتومی) انجام شود. نوع عملیات مورد نیاز بستگی به وضعیت دندان و عصب کودک دارد.
در هر صورت، برای تشخیص صحیح و تعیین نیاز به عصب کشی، مهم است که از خدمات دندانپزشک متخصص کودکان استفاده کنید. آن ها با تجربه و دانش خود، بهترین تشخیص را برای دندان کودک خواهند داشت و درمان مناسب را توصیه خواهند کرد.
آیا فرزندم به عصب کشی دندان شیری نیاز دارد؟
اگر فرزند شما دچار درد دندان شده و این درد شدید است یا پس از چند روز هنوز بهبود نیافته است، در این صورت نیاز است که او را به دندانپزشک ببرید. درد شدید، ممکن است نشان دهنده نیاز به درمان عصب کشیدن دندان شیری یا پالپکتومی باشد.
در هر صورت، مهم است که به توصیه های دندانپزشک فرزندتان توجه کنید، زیرا دندانپزشک با تجربه و دانش فنی خود می تواند بهترین راهکار را برای درمان دندان فرزندتان ارائه دهد.
آیا امکان درمان پالپوتومی با لیزر وجود دارد؟
استفاده از لیزر در درمان پالپوتومی باعث می شود میزان موفقیت بسیار بالاتری حاصل شود.
با استفاده از لیزر، بافت پالپ به طور دقیق و با سرعت بالا از بین برده می شود. پس از انجام پالپوتومی با لیزر، محیط پالپ دندان با استفاده از موادی مانند اوژنول اکسیدروی بسته می شود. این کار باعث می شود که بخش پالپ دندان به درستی محافظت شود.
استفاده از لیزر در درمان پالپوتومی مزایایی دارد که عبارتند از:
- دقت و سرعت بیشتر: لیزر به صورت دقیق و سریع تر بافت آسیب دیده را ترمیم می کند و بخش سالم را حفظ می کند.
- خونریزی کم: استفاده از لیزر در درمان پالپوتومی باعث کاهش خونریزی به مقدار قابل توجهی می شود که این امر منجر به راحتی بیشتر درمان می شود.
- کمترین درد: با استفاده از بی حسی ناشی از لیزر، درمان پالپوتومی بدون درد انجام می شود که باعث تجربه ای متفاوت و راحت تر برای بیماران می شود.
