روکش دندان (crown یا dental cap) نوعی رستوریشن دندانپزشکی است که مانند یک کلاه به طور کامل روی تاج دندان یا بخش پروتزی ایمپلنت دندانی (اباتمنت) قرار می گیرد. روکش دندانی اغلب بر روی دندان هایی استفاده می شود که به صورت گسترده ای تخریب شده اند، معمولا با موادی به نام سمان دندان (چسب روکش) به دندان چسبانده می شوند.
روکش دندان همان چیزی هست که از آن بعنوان پروتز ثابت دندان یاد می شود. می تواند از جنس سرامیک و یا فلز و یا ترکیبی از هر دو باشد که پس از قالبگیری از دندان در مطب توسط دندانپزشک شما، به لابراتوار دندانسازی فرستاده می شود تا توسط تکنسین دندانسازی ساخته شود.
فیلم مراحل انجام روکش دندان
در ویدئو زیر مراحل انجام روکش دندان به شما نمایش داده می شود. اگر می خواهید فرآیند کامل را در یک فیلم کوتاه روی دور تند ببینید فیلم زیر را به شما پیشنهاد می کنیم.
انواع روکش دندان
ابتدا یک توضیح کلی درباره انواع روکش دندان میدهیم و بعد در پایان همین مطلب، میتوانید مفصلا در همین زمینه بخوانید:
۱. روکش های تمام فلزی مثل روکش دندان طلا
۲. روکش های pfm
در قسمت مرکزی این روکش، فلز به صورت آلیاژ بوده است و روی آن چینی که به آن پرسلن می گویند.
۳. روکش های سرامیکی
(روکش های زیرکونیوم و یا روکش های ایمکس) که به سه دسته:
- سرامیک های فلدسپاتیک
- شیشه سرامیک حاوی لوسیت
- شیشه سرامیک حاوی لیتیوم دی سیلیکات
همانطور که از نام آن بر می آید تمام بخش پوشش دهنده دندان از فلز ساخته شده که بسته به نوع فلزات موجود در آلیاژ آن می تواند فلز سفید یا زرد باشد.
- مزایا
بهترین روکش دندان است، چرا که تراش دندان بسیار کمتر است، باعث سایش دندان های مقابل نمی شود، ماندگاری بسیار بالایی دارد چون کاملا فیت دندان می شود.
- معایب
تنها عیب آن ظاهر نازیبای آن است.
جنس روکش های تمام فلز
هیچ وقت یک فلز به صورت خالص نمیتواند جهت روکش استفاده شود، همیشه آلیاژهای فلزی هستند که برای روکشهای دندانی مورد استفاده قرار می گیرند. البته طلای خالص، از این قانون مستثناست. آنچه که در انواع روکش دندان به عنوان گلد استاندارد محسوب میشود روکش های طلا است. این همان چیزیست که در اصطلاح عموم جامعه «دندان طلا» نامیده میشود. هرچند حتی امروزه برای ساخت روکش های طلا از آلیاژ طلای دندانپزشکی استفاده میشود
- شامل آلیاژهای قیمتی (precious):
۶۰℅ این آلیاژها شامل فلزات قیمتی (طلا، پلاتینیوم و گاهی پالادیوم) است که بالغ بر ۴۰℅ آن طلاست. این آلیاژها بینظیرند. بخصوص برای استفاده در روکش های pfm. اما اشکال بزرگ روکشهای دندان با آلیاژ قیمتی این است که بسیار گران هستند. چرا که نه تنها آلیاژ مورد استفاده این انواع روکش حداقل ده برابر آلیاژهای معمولی قیمت دارد، بلکه ریختن آلیاژ آنها در لابراتوار هم بسیار حساس به تکنیک است، به همین علت لابراتوارهای دندانسازی هم دستمزد بالایی را برای این نوع روکش ها طلب میکنند.
- آلیاژهای نیمه قیمتی (semi precious):
که بیش از ۲۵℅ از فلزات قیمتی تشکیل شده است.
- آلیاژهای معمولی (non precious):
کمتر از ۲۵℅ فلزات قیمتی را شامل میشود. و بقیه آن شامل نیکل ،کروم و… است. بالغ بر نود درصد روکش های pfm امروز در ایران با این نوع آلیاژها ساخته میشوند.
چرا روکش سرامیکی دندان چنین محبوب است؟
سرامیکهای دندانی به دلیل ثبات رنگ، زیست سازگاری (منظور عدم آسیب به بدن)، خواص مکانیکی و زیبایی عالی، موادی هستند که به صورت متداول در ترمیمهای زیبایی دندان مورد استفاده قرار میگیرند. اگر بخواهم واضح تر علت این همه محبوبیت را بیان کنم باید بگویم که در حال حاضر، ایدهی کاهش میزان تهاجمی بودن عملهای ترمیمی دندان (درمانهای محافظه کارانه) باعث شده استفاده از روکشهای دندان تمام سرامیکی روز به روز در حال افزایش است.
مزایا
- این روکشها در مقایسه با روکشهای pfm که روتین مطبهای دندانپزشکی است بسیار طبیعی تر به نظر میرسد چرا که فلزی در زیر آن به کار نرفته است.
- لبه فلزی ناشی از روکشهای pfm معمول وجود ندارد.
- اگر کسی به آلیاژهای موجود در فلز آلرژی داشته باشد، میتواند این روکشها را مد نظر داشته باشد
معایب
- ساختار این انواع روکش کمی ضعیف تر هست و به همین علت نمیتوان در ساخت بریجهای بلند از آنها استفاده کرد.
انواع روکشهای سرامیکی (تمام سرامیک)
- پرسلن جاکت کراون : که بیش از صد سال پیش با عنوان روکش تمام سرامیک ابداع شد و بسیار ضعیف است و به همین دلیل امروزه زیاد مورد استفاده نیست.
- پرسلنهای مدرن (ips و emax) و روکشهای فلدسپاتیک : که ادعا دارند با همان زیبایی جاکت کراون استحکام بالاتری دارند. البته ناگفته نماند که روکش های ips که با سیستم پرس ساخته میشود، استحکام بالایی دارند، ولی باز هم برای بریج های بلند مساعد نیستند. روکش های فلدسپاتیک هم بسیار زیبا هستند و هم پوشش رنگ خوبی دارند اما استحکام زیادی ندارند. بهرحال برای روکش دندانهای جلویی هنوز هم گزینه مناسبی هست.
- روکش زیرکونیا : که به تفصیل درباره آن توضیح خواهم داد.
تفاوت انواع روکشهای سرامیکی دندان در چیست؟
تمامی این سرامیکها از نظر خواص بصری و زیبایی، مانند دندان طبیعی هستند، اما خواص مکانیکی آنها با یکدیگر تفاوت دارند. مقاومت مکانیکی مواد استفاده شده در این روکشها، هم برای طی کردن مراحل ساخت و هم برای مقاوم بودن در دهان فرد و انجام وظایف یک دندان طبیعی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
آنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده میشود همین نوع روکش است. در واقع بخش فلزی دور تا دور دندان را پوشش میدهد و به عنوان بخش هسته ای استحکام روکش را سبب میشود و پرسلن یا چینی روی آن، زیبایی روکش را منجر میشود. در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام.
مزایا
- استحکام بالاتر در مقایسه با روکش سرامیکی دندان
- فیتنس خوب فلز با دندان (عمر این روکشها از روکش دندان تمام فلز، بجز روکش طلا، کمتر و از روکش دندان تمام سرامیک بیشتر است.)
معایب
- سایش دندان مقابل در مواردی که گلیز روکش (لعاب روی روکش) از بین رفته است.
- احتمال ترک یا پریدگی چینی روکش. (اگر کم باشد ترمیم با کامپوزیت و اگر زیاد باشد تعویض روکش مدنظر قرار میگیرد. )
- بعضی موارد فلز لبه روکش دیده میشود به ویژه بعد از تحلیل لثه که این اتفاق مهمی است به ویژه در دندانهای قدامی.
- ضخامت بالاتری از دندان تراش میخورد.
و اما روکش دندان زیرکونیا (روکش زیرکونیوم) یکی از انواع روکشهای تمام سرامیک است که به کمک فریمهای زیرکونیومی تقویت شده است. از لحاظ ساختاری مشابه pfm است با این تفاوت که به جای استفاده از فلز در مرکز روکش از زیرکونیوم استفاده میشود که رنگ آن سفید است ولی استحکام آن به اندازه و یا حتی بیشتر از آلیاژهای فلزی است.
مزایا
- فیتنس عالی،
- استحکام بالا در هر نقطه از دهان.
- زیبایی
- سیاهی لبه لثه که در روکشهای pfm بسیار شایع است در آن دیده نمیشود.
- در افرادی که آلرژی فلزی دارند قابل استفاده است.
معایب
- قیمت روکش دندان زیرکونیوم به نسبت گرانتر است.
- اگر گلیز نشده باشد منجر به سایش دندان مقابل میشود.
- بعنوان زیباترین روکش های دندانی نمیتوان از آنها یاد کرد، اما از روکش های pfm زیباترند.
- احتمال chipphng به نسبت بالا.
چرا باید دندان را روکش کرد؟
روکش دندان، یک روش درمانی و زیبایی است. در مواردی که دندان به شدت تخریب شده، مثل دندانهای عصب کشی شده و یا دندانهایی که دچار شکستگی های وسیع شده اند و یا دندان هایی که پرکردگی های خیلی وسیع دارند و …
اما به طور کلی می توان کاربردهای روکش را به صورت زیر دسته بندی کرد:
۱. روکش دندان برای زیبایی:
یکی از کاربردهای روکش، روکش دندان عصب کشی شده است که قبلا به آن اشاره شد. کاربرد دیگر روکش دندان، استفاده از آن برای زیبایی (اصلاح بد رنگی دندانی یا پوزیشن بد دندان) میباشد. در این موارد از روکش های سرامیکی دندان استفاده می شود که با توجه به موقعیت دندان مورد نظر و تعداد دندانهایی که قرار است روکش شوند، نوع سرامیک دندانی مورد استفاده متفاوت است.
۲. روکش دندان برای دندان های علامت دار:
البته در مواردی که تاج دندان آسیب دیده و سمپتومها وعلایم ترک در دندان دیده شود نیز از روکش استفاده میشود. شایان ذکر است که شایعترین علامت این نوع آسیب به تاج دندان، درد دندان در حین جویدن است و دندانپزشک معمولا از طریق دق کردن دندان در جهات مختلف به آن پی میبرد.
۳. روکش دندان عصب کشی شده:
زمانی دندان شما نیاز به روکش دارد که تاج دندان، به شدت آسیب دیده و با ترمیمهای معمول قابل پر شدن نیست، یکی از مواردی که این موضوع را باعث میشود، بعد از (درمان ریشه) است، چرا که دندانی که نیاز به روت کانال دارد، نه تنها به علت پوسیدگی بخش وسیعی از تاج خود را از دست داده بلکه بعد از درمان ریشه نیز خشک و شکننده میشود و چه بسا اگر ترکی در تاج دندان باشد، دندان خرد شده و از بین می رود. روکش با محافظت دور تا دور دندان آن را در برابر نیروهای افقی و عمودی مستحکم ساخته و مانع از شکنندگی آن میشود.
عوارض روکش دندان
مهمترین عارضه روکش کردن دندانها، ایجاد التهاب لثه (بیماری لثه) و یا نیاز دندان به عصب کشی است.
و این ها زمانی رخ میدهد که روکش به شیوه اصولی انجام نگیرد. بنابراین جای نگرانی نیست اگر شما انتخاب درستی در زمینه انتخاب دندانپزشکتان داشته باشید و دندانپزشک شما لابراتوار خوبی را انتخاب کرده باشد. کمی برویم سراغ بعضی عوارض روکش دندان:
۱- عفونت دندان روکش شده:
آنچه که ما در مراجعینمان با این عنوان میبینیم، به طور معمول شامل یکی از موارد زیر است:
- یکی از دندانهای اطراف روکش دچار پوسیدگی شده و یا چینی روکش دندان به یک علتی شکسته است و به شدت دچار گیر غذایی شده است. این موضوع باعث فشار آوردن بیش از حد به لثه و تحریک و التهاب در آن میشود. از آنجایی که بعلت التهاب، خونریزی زیادی رخ میدهد، خود فرد جرات نمی کند که این منطقه را تمیز کند و از طرفی هر روز مواد غذایی بیشتری در این حفره وسیع گیر می افتند و هر روز بر التهاب این منطقه و بوی بد دهان ، افزوده میشود.
- پوسیدگی ثانویه از کنار روکش مجددا آغاز شده است که این موضوع یا بعلت عدم رعایت بهداشت توسط خود بیمار هست و یا بدلیل تطابق پایین روکش دندان. که در هر دو صورت باید روکش دندان تعویض شود.
طبعا بستگی به علت عفونت دارد. اگر علت عفونت، گیر غذایی باشد، گاهی ترمیم دندانهای اطراف و گاهی تعویض روکش دندان مورد نظر بعنوان راه درمان است. اگر علت پوسیدگی ثانویه باشد که راه درمان آن، تعویض روکش دندان مورد نظر است البته به شرطی که زود متوجه آن شویم .
۲- بوی بد روکش دندان:
علت بوی بد روکش دندان، میتواند متفاوت باشد، اما مهمترین علت بوی بد در دهان اصولا فعالیت باکتری های بیهوازیست. بنابراین اگر پوسیدگی ثانویه زیر روکش شما ایجاد شود و بی توجه به آن بمانیم (در دندان های عصب کشی شده، این موضوع فقط با عکس رادیوگرافی دندانی قابل مشاهده هست.) بعد از مدتی فعالیت این باکتری ها آغاز شده و منجربه ایجاد بوی بد روکش دندان می شود.
۳- لق شدن روکش دندان:
به طور معمول، علت لق شدن روکش دندان ها ناشی از پوسیدگی ثانویه در زیر روکش دندان هست که بعلت عدم رعایت صحیح بهداشت دهان ایجاد میشود. گاهی عدم تراش صحیح دندان حین تراش برای روکش دندان و یا شسته شدن چسب روکش (سمان روکش) هم میتواند علت لق شدن روکش دندان باشد.
۴- التهاب لثه ناشی از روکش دندان:
معمولا اگر شما در مجموع بهداشت دهان خود را خوب رعایت میکنید ولی باز هم لثه اطراف روکش شما قرمز و خون چکان هست، باید جهت درمان لثه و اصلاح روکش و در بسیاری موارد تعویض روکش حتما به دندانپزشکتان مراجعه کنید.
عمر روکش دندانی چند سال است؟
اصولا در یک حالت آرمانی دندانهای هر فرد تا پایان عمر او باید به او خدمت کند، اما متاسفانه عواملی از قبیل پوسیدگی، شکستن دندان، بیماریهای لثه و…. باعث میشود ما دندانهای سالم اولیه خود را از دست بدهیم.
به طور متوسط عمر روکش دندان بین ۵ تا ۱۵ سال هست. این بازه مربوط میشود به میزان تخریب دندان روکش شده قبل از انجام آن، میزان رعایت بهداشت دهان و کیفیت روکش روی دندان…
درباره انواع پروتز دندان بیشتر بدانید.
قاعدتا اگر بعد از گذاشتن روکش شما بهداشت دهانی خوبی داشته باشید، در عین حال مراجعه منظم به دندانپزشکتان جهت بررسی شرایط آن را در برنامه خود قرار دهید، مسلما عمر روکش شما بیشتر میشود.
قیمت روکش دندان
هزینه روکش دندان چقدر است؟ برای پاسخ به این پرسش باید گفت این هزینه بسته به جنس روکش و دستمزد دندانپزشک و هزینه لابراتوار میتواند متفاوت باشد.
منظور از جنس روکش دندان بیشتر نوع آن است که غالبا فلزی، سرامیکی، پرسلن باند شده به فلز و یا زیرکونیوم (یا همان روکش دندان زیرکونیم) میباشد. معمولا ارزانترین روکشها، همین روکشهای پرسلن باند شده به فلز هستند که البته قیمت روکش دندان در آنها هم به آلیاژ زیر آن بستگی دارد اما با آلیاژ مرسوم در لابراتوارهای دندانی، به صرفه ترین هزینه روکش دندان را دارند.
متاسفانه این روزها بدلیل افزایش بی سابقه قیمت مواد دندانی و تاثیر مستقیم آن بر وضعیت بازار دندانپزشکی، هزینه همه درمانها تا حدودی افزایش یافته است. به طوری که در حال حاضر (ابتدای سال ۱۴۰۲) هزینه یک واحد روکش زیرکونیا در تهران ۶ میلیون تومان است.
همانطور که در قسمت روکش دندان عصب کشی شده به آن پرداخته ایم گاهی به علت پوسیدگی وسیع، دندان بخشی از تاج خود را از دست میدهد و پس از عصب کشی لازم است تا دندان عصب کشی شده روکش شود. هزینه روکش دندان عصب کشی شده به عصب کشی آن بستگی نداشته بلکه همانطور که قبلا اشاره شد، به جنس روکش و هزینه ی لابراتوار و مواد قالبگیری مورد استفاده و دستمزد دندانپزشک بستگی دارد.
در مواردی محدود ممکن است بعد از عصب کشی دندان، نیازی به روکش آن نباشد.
طلای به کار رفته در این روکش از آب کردن شمش طلا با بالاترین عیار موجود (در ایران ۱۸ عیار) به دست می آید. بنابراین قیمت این نوع روکش نسبت مستقیمی با قیمت طلا و میزان گرم مورد استفاده دارد. علاوه بر آن لابراتوارها معمولا درصدی از قیمت طلای به کار رفته را به عنوان هزینه ی لابراتوار اعلام میکنند که این درصد نیز در تعیین هزینه ی نهایی کار موثر است. برای اطلاع از قیمت دقیق این روکش با مطب تماس بگیرید.
قیمت روکش دندان در سال ۱۴۰۲، در سطح تهران بین ۴ میلیون تومان تا ۶ میلیون تومان متغیر است. در واقع روکش PFM مبلغی حدود ۴ میلیون و روکش Zir مبلغی حدود ۶ میلیون دارد.
قیمت انواع روکش دندان در سال ۹۸، در سطح تهران از ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون و پانصد هزار تومان متغیر بوده است.
قیمت روکش دندان در سال ۹۷ باتوجه به افزایش چشمگیر قیمت ارز و افزایش بیسابقه ی قیمت مواد دندانی نسبت به سال ۹۶، افزایش داشته است. به طوری که در سطح تهران قیمت انواع روکش دندان از ۴۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان مطرح بوده است.
قیمت روکش دندان در اوایل سال ۹۶ ثابت بوده، ولی در اواخر سال به علت نوسانات بازار ارز، رشد فزاینده ای داشته است.
بهترین نوع روکش دندان کدام است؟
بهترین نوع روکشها، روکشهای تمام فلزی طلا است، که هر چند با معیارهای زیبایی روز چندان تطابقی ندارد، سلیقه و انتخاب مراجعان قابل احترام است.
امروزه با توجه به مواد دندانی موجود در لابراتوارهای ایران، روکش دندان سرامیکی بعنوان بهترین نوع روکش دندان مطرح است. هرچند بقیه انواع روکش ها هم به جای خود هنوز هم بسیار معتبر و به روز است.
مراحل روکش کردن دندان
مراحل روکش دندان به شرح زیر است:
- تراش دندان (از محیط دندان به ضخامت روکش مورد نظر برداشته می شود)
- قالب گیری از دندان تراش خورده و انتخاب رنگ روکش متناسب با دندانهای مجاور، جهت انتقال آنچه در دهان وجود دارد به لابراتوار دندانسازی
- بعضا یک جلسه امتحان فریم فلزی یا زیرکونیوم
- گاها یک جلسه امتحان پرسلن
- تحویل روکش
انواع روکش ایمپلنت
دو نوع روکش برای ایمپلنت دندان داریم:
- روکش ایمپلنت چسبی (Cemented type implant crown): این مدل از روکش ایمپلنت همان چیزی هست که به صورت معمول مورد استفاده قرار میگیرد.
- روکش ایمپلنت پیچی (Screw type implant crown): این مدل روکش ایمپلنت زمانی مورد استفاده قرار میگیرد، که فضای بین فکی برای قرار گرفتن یک روکش چسبی ایمپلنت کافی نباشد.
- روکش موقت ایمپلنت: بسیاری موارد که قسمت پایه ایمپلنت دندان (فیکسچر) گذاشته میشود، به خصوص در مورد دندانهای جلو، بویژه مواردی که ایمپلنت دندان جلو گذاشته میشود، نیاز به روکش موقت برای ایمپلنت وجود دارد. چرا که زمان تا گذاشتن روکش دایم حدود ۴ ماه هست. این امکان وجود دارد که پروتز موقت متحرک و در بعضی موارد ثابت به فرد داده شود تا بتواند به فعالیت های اجتماعی خود برسد.
برای اطلاع از مراحل گذاشتن ایمپلنت دندان می توانید به مقاله مراحل ایمپلنت دندان در همین سایت با قلم دکتر بهاره سپهریان مراجعه کنید.
مراقبت های بعد از روکش دندان
مراقبت از روکش دندان بسیار مهم است تا آنها دارای عمر طولانی باشند. در ادامه به توصیه هایی در خصوص روش های مراقبت از روکش دندان توجه نمایید:
- بهتر است، حداقل دو بار در روز یا بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید.
- در صورت امکان، بعد از هر وعده غذایی یا حداقل روزی
- یک بار از نخ دندان استفاده کنید.
- یک یا دو بار در روز دهان خود را با دهانشویه ضدعفونی کنید.
- نگرانی درباره مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن بر روی روکش ها نداشته باشید. آنها قادر به تحمل فشار هستند. با این حال، از یک خمیردندان مناسب و مسواک نرم استفاده کنید.
علاوه بر این، حتما به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. به طور کلی، هر شش ماه یکبار پیش دندانپزشک بروید. این کار به دندانپزشک اجازه می دهد تا هرگونه مشکل در روکش ها را تشخیص دهد. با این وجود، مشکلات مربوط به روکش ها غیرمعمول هستند.
مراقبت مناسب از دهان و دندان نه تنها به طول عمر روکش ها کمک می کند، بلکه خطر ابتلا به بیماری لثه را کاهش می دهد و از عقب نشینی لثه و نمایان شدن بالای روکش ها جلوگیری می کند.
چسب برای چسباندن روکش دندان
آنچه که با عنوان چسب روکش دندان در بین افراد موسوم است، در واقع ماده ای هست زیست سازگار (طی آزمایشات متعدد برای بدن مضر شناخته نشده است) که به صورت سمان، بین روکش دندان و دندان تراش خورده قرار میگیرد و به این ترتیب روکش دندان را که با یک تراش دندانی صحیح توسط دندانپزشک مجرب شما ساخته شده است را بر روی دندان نگه میدارد. این سمان های روکش (چسب روکش) انواع بسیار گوناگونی دارند که با توجه به نوع روکش دندانی و شرایط دندان و بسیاری عوامل دیگر توسط دندانپزشک شما تعیین میشود. بنابراین استفاده از انواع چسب دو قلو، چسب آهن و … برای چسباندن روکش دندان نه تنها صحیح نیست بلکه میتواند خطرات جبران ناپذیری برای سلامتی شما ایجاد کند.
بهترین زمان روکش دندان
درمان خانگی درد دندان روکش شده
درمان خانگی برای درد دندان روکش شده هم میتواند شامل یک درمان موقتی تا مراجعه به دندانپزشک باشد و آن استفاده از مسواک های بین دندانی برای تمیز کردن مواد غذایی که در اطراف روکش به دام افتاده اند می باشد. استفاده از مسکن ها تا مراجعه به دندانپزشکتان میتواند به شما کمک کند که تا حدودی با درد روکش دندانتان کنار بیایید.
علت سیاه شدن روکش دندان
معمولا علت سیاه شدن روکش دندان، پریدگی یا شکستگی روکش pfm و نمایان شدن بخش فلزی روکش به داخل دهان است که راه درمان آن مراجعه به دندانپزشک و تعویض روکش مورد نظر است.
آیا ممکن است روکش دندان نیاز به تعویض داشته باشد ؟
بله. در واقع روکش دندان (dental crowns) در مواقعی استفاده میشود که استحکام دندان با یک پر کردگی ساده تامین نمیشود.
روکش با پوشش کامل تاج دندان، در واقع از تاج دندان در مقابل شکستن تحت فشارهای ناشی از جویدن و … محافظت میکند. به این ترتیب نه تنها روکش دندان حفاظت بالایی را برای دندان فراهم می کند بلکه عملکرد دندان را نیز بهبود بخشیده و زیبایی قابل قبولی را به بیمار هدیه میکند اما دلایل متعددی وجود دارد که بر اساس آنها نیاز به تعویض روکش وجود دارد من جمله
- پوسیدگیهای ثانویه در زیر روکش
- تحلیل لثه یا سایش های طوق دندان که منجر به نمایی نازیبا در دهان میشوند
- تغییر رنگ تدریجی دندانهای اطراف در طول سالها که منجر به مشخص شدن نمای روکش میشود.
- شکستن چینی روی روکش.
در عین حال بعضی مواقع سمان مورد استفاده برای چسباندن روکش (چسب روکش) به مرور شسته شده و روکش شل میشود که میتوان دوباره آن را چسباند.
پست و کور دندان (post & core) چیست ؟
در مواقعی که دندان عصب کشی (روت کانال ) شده و بیش از ۵۰℅ از بافت تاج دندان از بین رفته ،معمولا برای باز سازی تاج دندان یک قالب از ریشه دندان گرفته میشود و برای لابراتوار ارسال میگردد. جلسه دوم مراجعه بیمار یک تاج فلزی ریختگی که توسط لابراتور دندانسازی ساخته شده، روی دندان بیمار چسبانده شده و سپس از آن برای تهیه روکش قالبگیری میشود.
روکش دندان جلو
همانطور که در بحث انواع روکشهای دندانی توضیح داده شد، برای روکش دندانهای جلو بهترین انتخاب روکشهای سرامیکی بویژه روکشهای ایمکس که زیبایی را اساسا تامین میکند، اما هنگام روکش دندان جلو برای زیبایی باید به این نکته توجه کرد که انجام روکش صرفا جهت زیبایی دندانهای جلو به هیچ عنوان توصیه نمیشود. جهت این امر روشهای دیگری مثل لمینت دندان و یا ترمیمهای کامپوزیت ونیر ارجح است.
آیا روکش دندان درد دارد؟
باید گفت که مراحل روکش کردن دندان، درد ندارد، اما این که چرا دندانی که روکش شده است درد میگیرد، میتواند علل گوناگونی داشته باشد، ممکن است دندان روکش شده از قبل عصب کشی نشده باشد و یک پوسیدگی ثانویه و یا عفونی شدن ریشه آن و یا تحریکات دندانی دیگر باعث درد دندان زیر روکش بشود. علت دیگر درد دندان روکش شده می تواند گیر غذایی در طرفین روکش دندان و ایجاد التهاب باشد.
سوالات متداول
روکش دندان فوری و متحرک، یا به اصطلاح اسنپ آن اسمایل، یک روش جدید است که به تازگی معرفی شده است و برای افرادی که تمایلی به تراشیدن سطح دندان های خود ندارند و در عین حال می خواهند به طور سریع دندان های زیبا و جذابی داشته باشند، مناسب است.
روکش دندان فوری و متحرک یک روش غیر دائمی است، به این معنی که نمی تواند برای همیشه در دهان باقی بماند. این روکش ها به صورت دقیق براساس ساختار دندان های فرد ساخته می شوند، به طوری که با دندان های طبیعی هماهنگی کامل داشته باشند و علاوه بر جنبه های زیبایی، قابلیت اصلاح اشکال و نقائص دندان ها را نیز داشته باشد.
اما، باید توجه داشت که این روش با توجه به محدودیت هایی که دارد فقط به صورت موقت برای استفاده در مهمانی و مراسم های مناسب است و برای استفاده بلند مدت نیاز به روش های دیگری مانند روکش های دندانی دائمی دارید.
تشخیص عفونت و پوسیدگی روکش دندان اغلب سخت است و ممکن است برخی علائم مانند بوی بد دهان و درد دندان و لثه ها را داشته باشید. برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی و تشخیص به موقع آن، مراجعه منظم به دندانپزشکی الزامی است.
روکش دندان قابلیت محافظت کامل در برابر خطرات احتمالی را ندارد، با این حال با در نظر گرفتن چند نکته می توانید از بروز عفونت و پوسیدگی زیر روکش دندان جلوگیری کنید. به همین دلیل، پس از نصب روکش بر روی دندان، همچنان نیاز است به مراقبت از دهان و دندان ها بپردازید.
- باندینگ
باندینگ کامپوزیت دندان برای تغییرات جزئی در دندان ها به کار می رود. با استفاده از این روش، می توانید مشکلاتی مانند فاصله بین دندان ها، تغییر رنگ دندان ها یا شکل ناهمواری ها را ترمیم کنید.
- لمینت دندان
در صورتی که نیاز به تغییرات بیشتری در دندان ها وجود داشته باشد، لمینت دندان گزینه مناسبی است. لمینت دندان علاوه بر ترمیم تغییرات شکل و رنگ دندان ها، می تواند سطح دندان ها را هم صاف و صیقلی کند.
- روکش دندان
روکش دندان زمانی کاربرد دارد که نیاز به تغییرات گسترده تری در دندان ها وجود داشته باشد. این روش شامل قرار دادن پوششی سفت و مقاوم بر روی سطح دندان است. روکش دندان می تواند به امکان تغییرات شکل و رنگ بیشتر، ترمیم ترک ها و حفاظت از دندان ها در برابر فشار و خوردگی را بدهد.
- ترک های عمیق دندان که به ریشه رسیده باشند: در این صورت، روکش دندان کارآمد نخواهد بود و باید روش های دیگری برای درمان ترک دندان در نظر گرفته شود.
- دندان هایی که ریشه های آن ها آسیب دیده یا تحلیل رفته باشند: در این حالت، روکش کردن دندان معمولا توصیه نمی شود، زیرا روکش به تنهایی نمی تواند مشکل ریشه را حل کند و نیاز به روش های درمانی دیگری است.
- عفونت پالپ دندان: اگر پالپ دندان (بخش مرکزی دندان) به عفونت دچار شده باشد، روکش کردن دندان معمولا مناسب نیست. در چنین مواردی، علاوه بر روکش، ابتدا باید عصب کشی انجام شود تا عفونت کنترل شود.
بهتر است قبل از اقدام به روکش دندان، به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت دندان هایتان بررسی شود و تصمیم درمانی مناسب گرفته شود.
ارزانترین نوع روکش دندان معمولا روکش سرامیکی فلزی است.
- لابراتوار و مراحل تولید روکش: در صورتی که مراحل تولید و ساخت روکش دندان به درستی انجام نشود، روکش قابلیت پذیری کمتری خواهد داشت و در نتیجه آسیب پذیرتر است و راحت شکسته می شود.
- عدم مراقبت صحیح از روکش توسط بیمار: اگر فرد شیوه های مراقبت از روکش دندان را درست رعایت نکند، ممکن است موجب شکستن روکش شود. برای مثال، استفاده از نیروی زیاد برای خوردن غذاها یا دادن فشار قوی بر روکش دندان می تواند باعث شکستن آن شود.
بنابراین، برای جلوگیری از شکستن آن، نیاز است تا لابراتوار معتبری انتخاب شود که به صورت حرفه ای و با رعایت استانداردهای لازم روکش را تولید کند. همچنین، بیمار نیز باید از اطلاعات و نکاتی که توسط دندانپزشک به او داده میشود، به خوبی پیروی کند تا از روکش دندان خود درست مراقبت کند.
همچنین، در صورتی که روکش دندان پس از مدت کوتاهی از نظر زیبایی دیگر جذاب نباشد، بهتر است آن را تعویض کنید.
در صورت بروز عوامل دیگری مانند پسروی لثه، ورم لثه یا درد دندان، استهلاک و آسیب دیدگی روکش، و تغییر رنگ نامطلوب نیز ممکن است نیاز به تعویض روکش داشته باشید. با مراجعه هر شش ماه یکبار به دندانپزشک و استفاده از بهترین نوع روکش، می توانید به دوره عمر ۲۰ الی ۳۰ سال برای روکش دندان ها دست یابید.
اگرچه عادات غلط رفتاری یا غذایی هر فرد ممکن است باعث پوسیدگی دندان در زیر روکش شوند، اما به طور کلی روکش دندان خود به تنهایی عامل خرابی دندان نمی باشد.
با این حال، با رعایت بهداشت دهان و دندان، مراقبت و مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی های دوره ای، میتوانید خطر خرابی دندان روکش شده را کاهش دهید.