سوال بیمار : من ١ سال پیش یکی از دندونامو روت کانال کردم، چند روز پیش با خوردن اب گرم و سرد درد وحشناکی میگرفت، رفتم دکتر یک مقدار از اون دندون خالی کرد، دوباره پر کرد اما خوب نشد. امروز رفتم مجدد اونجا و متاسفانه دندون منو کشید، میخواستم بدونم کار درستی کرده؟ یا راه دیگری هم بوده سپاس
پاسخ دکتر سپهریان :
سلام به شما دوست گرامی.
به طور نرمال حساسیت دندانی به سرما و گرما بعد از عصب کشی دندانی تمام میشود. اما در مورد شما که حساسیت بعد از یکسال ایجاد شده، باید عکس قبل از درمان و بعد از درمان شما را دید تا اظهار نظر راجع به علت مشکل شما را به صورت قطعی تری بیان کنیم.
اما از شایعترین علل در ایجاد درد بعد از درمان ریشه (عصب کشی) آن هم با فاصله یکسال میتواند گزینه های زیر باشد:
- در آناتومی دندان ، کانالهای ریزی با عنوان کانالهای فرعی وجود دارد که ممکن است در حین پاکسازی کانال دندان، کاملا تمیز نشوند.
- وجود ترک و یا شکستگی در ریشه دندان عصب کشی شده
- اگر دندان عفونی بوده، عفونت آن بعد از عصب کشی بهبود نیافته و بسیاری موارد دیگر از این دست.
بهرحال مطمئنا دندانپزشک شما تلاش خود را برای نگهداری دندانتان انجام داده اند اما در حال حاضر شخصا در مکان قضاوت درستی درمان شما نیستم.
ارادتمند
…………………………………………………………………….. توضیحات تکمیلی ……………………………………………………………………………
علت درد دندان بعد از عصب کشی
عصب کشی دندان یک راه درمانی برای دردهای ایجاد شده در ریشه دندان می باشد. بنابراین انتظار می رود که با انجام آن، وجود درد در دندان فرد از بین برود، اما در برخی موارد به دلایل گسترده این درد با عصب کشی از بین نمی رود و چه بسا که بیشتر هم شود. با شدت گرفتن درد در ریشه و اطراف دندان، امورات روزانه فرد مختل می شود و مشکلات زیادی برای او بوجود می آید. برای اینکه بتوان این درد را کنترل کرد یا نسبت به درمان آن اقدام نمود نیاز است که بدانیم علت درد دندان بعد از عصب کشی چیست؟ آیا این درد قابل درمان است؟ در چه زمانهایی نیاز است که عصب کشی دندان به صورت مجدد انجام شود؟
درد اولیه بعد از عصب کشی تا چه زمانی طبیعی است؟
قبل از اینکه به دردهای ماندگار و اذیت کننده بعد از عصب کشی بپردازیم بهتر است نسبت به درد طبیعی و معمول آن اطلاع داشته باشیم. خیلی افراد در روزهای اول و دوم بعد از عصب کشی مجدد به متخصص مراجعه می کنند و نسبت به درد موجود اعلام نارضایتی دارند. باید بدانید که بعد از اینکه اثر بی حس کننده در ریشه دندان از بین برود، به دلیل شرایط درمانی ایجاد شده ممکن است بین ۲۴ ساعت تا نزدیک یک هفته درد را احساس کنید. این درد باید کاهشی باشد و روز به روز با رعایت مراقبت های بعد از عصب کشی کمتر شود. اما اگر درد بعد از یک هفته نه تنها کم نشد و از بین نرفت بلکه بیشتر شد، از جمله دردهایی است که باید برای درمان آن به متخصص مراجعه نمایید.
دلایل مختلف درد دندان بعد از عصب کشی
برخی دلایل سبب می شود که درد دندان بعد از عصب کشی ادامه دار شود و نیاز به درمان تخصصی وجود داشته باشد. اصلی ترین علت های درد دندان بعد از عصب کشی در دراز مدت عبارتند از:
- ملتهب شدن لثه
بعد از اینکه ریشه دندان درمان شود، امکان ایجاد التهاب در لثه وجود دارد. این التهاب هم در اثر عفونت دندانی موجود ممکن است اتفاق بیافتد و هم اینکه در اثر فرآیند درمان و برخورد تجهیزات دندانپزشکی لثه ملتهب گردد. دردی که ناشی از التهاب لثه باشد نیاز به زمان دارد تا با از بین رفتن التهاب و ترمیم بافت لثه به طور کامل برطرف گردد.
- التهاب رباط پریودنتال
استفاده زیاد از مواد پر کننده بعد از انجام عصب کشی دندان در کانال ریشه ممکن است سبب گردد که طول دندان زیاد شود. افزایش طول دندان باعث افزایش فشار به تاج دندان و در نهایت ریشه دندان در زمان غذا خوردن می شود. این فشار در نهایت منجر به التهاب رباط پریودنتال می گردد. زمانی که درد ایجاد شده در دندان بعد از عصب کشی ناشی از افزایش طول دندان باشد، نیاز است که فرد به متخصص مراجعه کند و با تنظیم مجدد مواد و طول دندان، درد درمان گردد.
- عصب کشی ناقص
یک عصب کشی کامل ممکن است به بیش از یک جلسه درمانی زمان نیاز داشته باشد. هر دندان دارای چندین کانال است و باید به درستی این کانال ها تشخیص داده شود. اگر پالپ آلوده در حداقل یک کانال باقی بماند، درد با بیمار باقی خواهد بود. باقی ماندن مقداری پالپ آلوده و عصب در هر کانال باعث می شود در دراز مدت همچنان با کوچکترین تغییری دندان دچار درد شود از جمله ایجاد حساسیت نسبت به خوراکی های سرد و داغ در فرد که درد اذیت کننده ای را به همراه خواهد داشت. این نوع درد نیاز به انجام عصب کشی مجدد دارد.
- شکستگی ریشه دندان
یک مشکل شایع در ریشه دندان، شکستگی آن می باشد. در خیلی از موارد تحت تاثیر درمان عصب کشی یا بخاطر شرایط عفونت ایجاد شده، شکستگی ریشه دندان اتفاق می افتد و خود را به صورت یک درد ناگهانی و لحظه ای نشان می دهد و سپس به صورت یک درد ممتد در محل دندان باقی می ماند.
- درد ارجاعی از اطراف
گاهی ممکن است دندان های کناری دندان عصب کشی شده نیز دچار عفونت و خرابی شده باشند. همین موضوع سبب می شود که در نزدیکی دندان عصب کشی شده، احساس درد شدیدی داشته باشید و آن را به حساب دندان درمان شده بگذارید. در صورتی که درد به صورت ارجاعی از نقطه ای دیگر منتقل می شود.
- درد های خیالی و بی دلیل
نوع دیگری از درد بعد از عصب کشی در افراد وجود دارد که هیچ عامل ایجادی ندارد و منشا ذهنی و روانی دارد. اینکه به دلیل دردهای اولیه، حس آنها در فرد باقی مانده و به همان مقدار نسبت به دندان حساس شده است. این نوع درد در تعداد بسیار کمی از مراجعین بعد از درمان ایجاد می شود.
چه زمانی برای دندان درد بعد از عصب کشی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
درد در ۴۸ ساعت اولیه طبیعی است و باید از روز دوم یا سوم روند کاهشی را با خود به همراه داشته باشد، اما اگر این درد کاهشی نبود و حتی رو به افزایش رفت نیاز است که به دندانپزشک مراجعه کنید. برخی از مهمترین علائم بعد از عصب کشی که نیاز است با توجه به آنها به دندانپزشک مراجعه شود، عبارتند از:
- عدم کاهش درد بعد از چند روز و حتی افزایش آن
- ایجاد دردهای ناگهانی و به صورت تیز و موضعی
- افزایش التهاب، قرمزی و تورم در اطراف بافت لثه
- افزایش حساسیت به نوشیدنی های سرد و گرم بعد از چند روز
- در کنار افزایش درد، ایجاد بوی بد دهان
- درمان دندان درد بعد از عصب کشی
اگر درد ایجاد شده، درد طبیعی فرآیند عصب کشی نباشد و بعد از چند روز رو به کاهش نرود، نیاز است که جهت درمان اقدام شود. توصیه اکید می گردد که در صورت تشدید درد و عدم کاهش آن از درمان های خانگی و خودسرانه بپرهیزید و حتما به متخصص دندانپزشکی مراجعه نمایید.
روش های درمان درد دندان بعد از عصب کشی
برخی از روش های درمان درد دندان بعد از عصب کشی عبارتند از :
- درمان دارویی : در مواردی که درد ناشی از مواردی مانند التهاب لثه، درد القایی، درد ارجاعی و … باشد، متخصص برای فرد مسکن و یا سایر داروهای تخصصی را تجویز می کند. سپس فرآیند درمانی ثانویه ای اگر نیاز باشد انجام می گیرد. برای مثال در صورت خراب بودن دندان کناری، باید آن دندان نیز عصب کشی شود.
- عصب کشی مجدد : در مواردی که پالپ آلوده در ریشه دندان باقی مانده باشد و کانالی از ریشه دندان عصب کشی نشده باشد، متخصص تجویز انجام عصب کشی را می دهد. در این شرایط تنها راه درمانی برداشتن مواد پرکننده، انجام عصب کشی مجدد و ترمیم نهایی دندان می باشد.
- آپیکوکتومی : در مواردی که نیاز است ریشه دندان به طور کامل حذف شود از این روش درمانی استفاده می شود. این روش هم از درون دندان امکان پذیر است و هم اینکه از قسمت کناری با حذف قسمتی از لثه درمان صورت گیرد.
- کشیدن دندان : گاهی درمان و انجام عصب کشی مجدد نیز نتیجه بخش نیست و همچنان درد در ناحیه دندان عصب کشی شده وجود دارد در این موارد نیاز است که دندان کشیده شود و به جای آن از ایمپلنت دندان استفاده شود.
چگونه احتمال بروز درد بعد از عصب کشی را کاهش دهیم؟
بهترین راه برای اینکه تا درصد بالایی احتمال ایجاد درد ماندگار همیشگی را بعد از عصب کشی کاهش دهید، مراجعه به بهترین متخصص عصب کشی می باشد. اگر فرآیند عصب کشی در درمان اول دقیق و درست انجام شود به صورتی که همه کانال های ریشه دندان عصب کشی شود و هیچ پالپ آلوده ای در ریشه باقی نماد، احتمال ایجاد درد وجود نخواهد داشت. مورد بعدی عدم آسیب رساندن به بافت لثه است. یک متخصص با تجربه مراقبت بالایی انجام می دهد و این سبب می شود که با التهاب و عفونت لثه بعد از عصب کشی روبرو نشوید.
اقدام بعدی که باید برای جلوگیری از ایجاد درد در دندان عصب کشی شده انجام دهید، انجام مراقبت های بعد از عصب کشی است که به صورت کامل متخصص آنها را به شما مطرح می کند.
مراقبت های بعد از عصب کشی دندان برای جلوگیری از درد
با انجام یک دسته از مراقبت ها می توانید درد اولیه را کنترل کنید و باعث شوید از درد ماندگاری که در اثر مواردی مانند التهاب بیشتر لثه ایجاد می شود، جلوگیری کنید. این مراقبت ها عبارتند از :
- کمپرس یخ : استفاده از کیسه یخ به مقدار زیادی کمک می کند التهاب ایجاد شده سریع تر برطرف شود.
- عدم انجام فعالیت فیزیکی سنگین : چه در حیطه کاری و چه برای ورزش باید چند روزی صبر کنید و در هفته اول بعد از عصب کشی بهتر است فشار زیادی به خودتان وارد نکنید. فشارهایی که گردش خون و التهاب را افزایش می دهد و سبب افزایش درد می شود.
- خواب و استراحت کافی : برای تسریع در فرآیند بهبودی و درمان نیاز است که به خوبی استراحت کنید.
- مصرف دخانیات ممنوع : دخانیات در انواع مختلف دارای مواد تحریک کننده بافت می باشند و سبب می شوند فرآیند درمان و ترمیم به سرعت پیش نرود. همچنین التهاب و عفونت را افزایش می دهند.
- تغذیه مناسب : از خوردن غذاهای سفت، سخت و چسبنده بعد از عصب کشی دندان بپرهیزید.
بهترین قرص برای درد دندان بعد از عصب کشی
برای درد در روزهای اول که شامل درد طبیعی عصب کشی است می توان از خانواده مسکن ها مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کرد. اما اگر درد ماندگار بود باید به متخصص مراجعه کنید.
احساس درد بعد از عصب کشی دندان تا چند روز طبیعی است؟
درد اولیه با سطح نسبتا بالا در سه روز اول بعد از عصب کشی طبیعی است، اما بعد از آن باید رو به کاهش باشد و حداکثر نباید بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد. در مواردی که التهاب لثه ایجاد شده باشد می تواند تا ده روز هم طول بکشد. در غیر این صورت دیگر از شرایط طبیعی خارج است و باید برای درمان اقدام گردد.
دیگر سوالات متداول بیماران در این زمینه :
- چرا بعد از عصب کشی هنوز دندانم به سرما و گرما حساس هست؟
- چرا دندان عصب کشی شده من بعد از یک سال و نیم هنوز هم درد میکند؟
- چرا دندانم بعد از عصب کشی ضعیف شده؟
- دندان شماره ۵ را عصب کشی و پر کرده ام اما بعد از ۳ ماه هنوز درد وحشتناک میگیرد.
- دندانم را عصب کشی کردم، بعد از گذشت یک ماه موقع جویدن و گرما، درد دارم، این درد طبیعی هست؟
