سوال بیمار : سلام ۳ سال پیش دندونم رو پر و روکش کردم الان دچار عفونت شده و لپم باد کرده و لثه همون دندون سیاه شده و بوی بدی داره باید چکار کنم؟
پاسخ دکتر سپهریان :
سلام دوست گرامی
قطعا باید به سرعت به دندانپزشکتان مراجعه کنید. باد کردن لپ (گونه) شما نشان دهنده یک آبسه حاد است. از کنار آبسه های دندانی نباید به سادگی گذشت. خطر خفگی و کوری و… همگی از خطرات آبسه های دندانی است. بنابراین پیگیر باشید و آن را پشت گوش نیندازید.
ارادتمند
………………………………………………………………. محتوای تکمیلی ……………………………………………………………………
برای دندان های شکسته شده، خراب شده، آسیب دیده شده و … که مقداری از تاج آن از بین رفته است، روکش استفاده می شود. در مواردی میزان خرابی و عفونت آنقدر زیاد است که در کنار ظاهر خراب دندان، درد شدیدی نیز در کانال ریشه احساس می شود. برای این موارد قبل از روکش کردن دندان، عصب کشی دندان انجام می شود. انجام روکش دندان چه با عصب کشی چه بدون عصب کشی تضمینی برای عدم خراب شدن و عفونت مجدد دندان نمی باشد. عفونت دندان روکش شده در مواردی که همراه با بی احتیاطی، عدم مراقبت صحیح و رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان بوده، مشاهده شده است. باید از عوامل ایجاد عفونت در دندان های روکش شده اطلاع داشته باشیم و نکات مراقبتی را رعایت کنیم. در نهایت روش های درمانی برای این مشکل وجود دارد.
روکش دندان چیست؟
زمانی که یک دندان به هر دلیلی دچار آسیب شود و قسمتی از آن از بین برود، بعد از برطرف کردن عفونت و عصب کشی یا بدون نیاز به انجام عصب کشی در مواردی که کانال ریشه دندان دچار عفونت نشده باشد، تاج دندان توسط مواد پر کننده ترمیم می شود و روکش گذاری می گردد. روکش جهت مراقبت از دندان و عدم اعمال فشار به تاج آسیب دیده استفاده می گردد. ظاهر دندان را نیز بهبود می بخشد. روکش های دندانی از جنس های مختلفی ساخته می شوند که یکی از بهترین آنها زیرکونیا می باشد.
علت عفونت دندان روکش شده چیست ؟
دندان روکش شده از ناحیه سطح رویی و تاج تحت ترمیم قرار گرفته است اما باید بدانیم همچنان دارای کانال ریشه است و به لثه متصل می باشد. پس هرگونه آلودگی و تجمع باکتری در اطراف ریشه دندان، پالپ و لثه متصل به دندان می تواند عاملی برای ایجاد عفونت در دندان روکش شده باشد. عفونت دندان می تواند با علائم مختلف خود را نشان دهد از جمله آبسه و درد دندان که فرد را دچار مشکل می کند.
عوامل مختلفی می توانند منشا این تجمع باکتری و آلودگی در اطراف دندان و تاج آن شوند. اگر به سرعت این عفونت تشخیص داده شود، می توان مانع از بین رفتن دندان شد و آن را درمان کرد. برای بررسی دقیق وضعیت دندان نیاز به انجام معاینات دوره ای متخصص و در برخی موارد تهیه عکس های رادیوگرافی می باشد.
عمر روکش دندان می تواند تا حدود ۱۰ سال باشد. از دلایل کاهش عمر آن می توان به ایجاد عفونت مجدد در دندان اشاره کرد. مهمترین عوامل ایجاد عفونت در دندان روکش شده عبارتند از:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
اولین و مهمترین عامل عفونت چه در دندان های طبیعی و چه در دندان های روکش شده، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. زمانی که فرد به صورت منظم مسواک نمی زند و از نخ دندان استفاده نمی کند، موقعیت دهان را مستعد رشد باکتری ها می کند و عفونت رخ خواهد داد.
- شکستگی دندان یا روکش
ساده ترین اتفاقی که برای روکش دندان می تواند رخ دهد، شکسته شدن تاج و روکش دندان است که با درد همراه است. دندان در این شرایط مستعد عفونت و تجمع باکتری می شود و نسبت به سرما و گرما حساس می شود.
- پوسیدگی مرزی
دقت در پر کردن دندان و انجام روکش به بهترین شکل ممکن بسیار مهم است. هرگونه ترک، مرز و منفذی که وجود داشته باشد شرایط را برای عفونت و پوسیدگی مستعد می کند. رعایت بهداشت دندان سخت تر می شود و بعد از مدتی دندان روکش شده دچار عفونت کامل می گردد.
- باقی ماندن درد لثه
به طور معمول باید بعد از یک هفته نهایت ده روز درد لثه بعد از پر کردن دندان و روکش از بین برود. اگر بعد از این مدت همچنان درد در لثه وجود داشت، احتمال اینکه عفونت اولیه به صورت کامل درمان نشده باشد وجود دارد و سبب می گردد دندان روکش شده در ادامه دچار پوسیدگی و عفونت گردد.
- دندان قروچه
یک عادت مرسوم بین نوجوانان بخصوص دندان قروچه می باشد. این دندان قروچه می تواند در طول روز به صورت ناخواسته و یا در خواب انجام شود و به روکش دندان آسیب وارد کند. فشار و آسیب به روکش عمر سلامتی آن را کم می کند.
- مشکلات لثه
عفونت، زخم و یا تحلیل لثه شرایط را برای ابتلا به عفونت دندان فراهم می کنند و می تواند یک عاملی جدا از خود دندان باشد که عمر دندان روکش شده را کاهش می دهد و آن را از بین می برد.
- عدم انجام روکش به صورت صحیح
تاکید همیشگی به بیماران مراجعه به بهترین متخصص دندانپزشکی در زمینه عصب کشی و روکش می باشد. اگر روکش دقیق و صحیح روی دندان قرار نگیرد، ظاهر دندان را دچار مشکل می کند، به دیواره دهان در زمان جویدن غذا و خوراکی آسیب می زند. عامل درد در دندان می شود و می تواند دچار عفونت شود.
علائم و نشانه های عفونت دندان روکش شده
تشخیص سریع و به موقع عفونت دندان روکش شده کمک می کند که متخصص بتواند سریعا جلو پیشروی عفونت را بگیرد و با شرایط مناسب تری دندان را درمان کند. اگر عفونت دیر تشخیص داده شود، ممکن است به صورت کامل دندان از بین برود، انجام درمان امکان پذیر نباشد و به ناچار متخصص دندان را بکشد. برخی از نشانه ها و علائم عفونت دندان روکش شده عبارتند از :
- احساس درد در کانال ریشه دندان پر شده
- حساسیت به خوردنی ها و نوشیدنی های سرد و گرم
- التهاب و ورم لثه در ریشه دندان
- آبسه کردن دندان
- بوی بد دهان در زمان حرف زدن
- احساس درد در زمان جویدن غذا و خوراکی
- تغییر رنگ دندان روکش شده یا دندان کناری آن
اگر هر کدام از این علائم و نشانه ها را دیدید سریعا به متخصص مراجعه کنید تا معاینات اولیه به صورت دقیق صورت بگیرد و دندانپزشک نظر خود را در مورد وضعیت دندان اعلام کند.
درمان عفونت دندان روکش شده
زمانی که دندان روکش شده دچار عفونت شود، باید در اولین زمان ممکن مورد درمان قرار بگیرد. چرا که با گسترش عفونت مقدار بیشتری از دندان خراب می شود و درد شدیدی را برای فرد به همراه خواهد داشت. برخی از روش های درمانی برای عفونت دندان روکش شده عبارتند از :
۱. درمان ریشه مجدد : اگر قبلا عصب کشی دندان صورت گرفته باشد، ممکن است به هر دلیل که در بحث نیاز به عصب کشی مجدد دندان مطرح شد، عفونت کرده باشد و باید متخصص از نو درمان ریشه را انجام دهد. گاهی ممکن است در درمان اولیه عصب کشی انجام نشده باشد و با ایجاد عفونت حالا نیاز به درمان ریشه باشد. در مواردی نیاز است روکش برداشته شود و یا با ایجاد سوراخی درمان ریشه صورت پذیرد.
۲. مصرف آنتی بیوتیک : در مواردی که عفونت از کانال ریشه نیست و در نواحی لثه و … رخ داده است باید ابتدا توسط آنتی بیوتیک ها مهار شود. زمانی که عفونت به مقدار گسترده ای انتشار پیدا کرده باشد احتمال نیاز به بستری در بیمارستان وجود دارد.
۳. تعویض روکش : در مواردی که روکش آسیب دیده باشد و یا به صورت صحیح نصب نشده باشد، برداشته می شود و بر روی دندان آماده سازی مجدد انجام می گیرد و روکش جدید روی دندان قرار داده می شود. در روکش جدید باید دقت شود که مشکلات قبلی برای دندان بوجود نیاید.
۴. تخلیه عفونت : اشاره به مواردی دارد که نیاز است به صورت کامل و طی یک فرآیند مستقیم همه عفونت از محل تخلیه گردد. یکی از بیماری هایی که در مورد آن تخلیه انجام می شود آبسه پارافارینگل است.
۵. کشیدن دندان : زمانی که برای درمان دیر اقدام شده باشد و قسمت زیادی از دندان از بین رفته باشد، دیگر امکان درمان مجدد با روکش نخواهد بود و تاج دندان قابلیت پر کردن ندارد. در این وضعیت دندانپزشک کشیدن دندان را تجویز می کند و درمان مکملی مانند ایمپلنت دندان را پیشنهاد می دهد.
راه های پیشگیری از عفونت دندان روکش شده
برای اینکه از عفونت دندان روکش شده جلوگیری کنیم نیاز است که برخی نکات را پیش از انجام روکش دندان رعایت کنیم و به مراقبت های بعد از روکش دندان نیز توجه داشته باشیم. مهمترین موارد پیشگیری از عفونت دندان روکش شده عبارتند از :
- انتخاب بهترین دندانپزشک در زمینه عصب کشی و روکش دندان
- رعایت بهداشت دهان و دندان به صورت منظم
- در روز دو بار مسواک بزنید.
- از خمیر دندان و مسواک مناسب استفاده کنید.
- استفاده از نخ دندان را فراموش نکنید.
- برنامه غذایی و خوراک های مصرفی را کنترل کنید تا از ایجاد فشار به دندان جلوگیری شود.
- به صورت دوره ای برای انجام معاینات به دندانپزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول :
آیا ممکن است دندان پرشده ( ترمیم شده) دوباره بپوسد؟ و آیا دندان عصب کشی شده حتما باید روکش شود؟
