آیا می توان دندانی را که عصب کشی شده است را روکش نکرد؟

پاسخ دکتر سپهریان : سلام به شما

معمولا دندان های عصب کشی شده، دندان هایی به شدت تخریب شده اند که جهت استحکام بیشتر و نگهداری طولانی مدت تر معمولا توصیه می شود که روکش شوند. اما شخصا در همه موارد، روکش دندان را برای دندان های عصب کشی شده توصیه نمی کنم. این موضوع بسیار بستگی به بافت باقی مانده دندانی و نوع پرکردگی روی آن دارد. اگر دندانپزشکتان توصیه به روکش دندان کرده اند حتما به توصیه ایشان عمل کنید.

ارادتمند

…………………………………………………………………….. توضیحات تکمیلی ………………………………………………………………………

آیا روکش دندان عصب کشی شده الزامی است؟

زمانی که درد شدیدی در ریشه دندان باشد که ناشی از خرابی، پوسیدگی، شکستگی و مواردی از دست در دندان باشد، برای بیمار درمان عصب کشی دندان تجویز می شود. درمان عصب کشی یک پروسه چند مرحله ای است که شامل تخلیه ریشه دندان، پر کردن ریشه، ایجاد تاج، روکش دندان و … می باشد. اطلاعات خیلی از مراجعین درمورد این مراحل کامل نمی باشد و به دلیل افزایش تعداد جلسات ممکن است نسبت در تکمیل درمان کوتاهی کنند. باید تاکید کنیم که تمام مراحل در صورت نیاز و ضرورت برای فرد تجویز می شود. یکی از مراحل مهم در درمان عصب کشی روکش دندان می باشد. همیشه این سوال توسط مراجعین بیان می گردد که آیا روکش دندان عصب کشی شده الزامی است؟ برای پاسخ به این سوال، نیاز است که تعریف روکش دندان و کارکرد آن را بدانیم.

روکش دندان چیست؟

زمانی که دندان دچار آسیب و خرابی شود، قسمت تاج و پوسته آن شکل طبیعی خود را از دست می دهد. همچنین برای انجام عصب کشی نیاز است که دسترسی لازم به ریشه دندان ایجاد گردد. در نهایت بعد از عصب کشی شما با ظاهر یک دندان طبیعی روبرو نیستید. در این قسمت متخصص از یک پوسته نازک استفاده می کند که شکل دندان را بازسازی نماید و از نظر فرم و حالت شبیه دندان های طبیعی شود. به این پوسته نازک روکش دندان گفته می شود.

ویژگی و کاربردهای روکش دندان محدود به ظاهر آن نمی شود و جنبه های درمانی و مراقبتی نیز دارد. از جمله اینکه کمک می کند سطح استحکام دندان عصب کشی شده افزایش پیدا کند.

چه زمانی نیاز به عصب کشی دندان وجود دارد؟

شاید از خود بپرسید که چرا و در چه زمانی نیاز است که عصب کشی انجام دهیم؟ یا اینکه اصلا چرا عصب کشی انجام دهیم که نیاز به انجام روکش دندان باشد؟ زمانی که یک دندان دچار آسیب های جدی و عمیق مانند پوسیدگی، شکستگی و خرابی می شود یا اینکه نسبت به خوراکی های سرد و گرم، شیرینیجات و …. حساس می شود، نیاز به درمان دارد. برای اینکه درد ایجاد شده و عفونت از بین برود درمان تجویزی در این شرایط عصب کشی است و شما نیاز دارید که به طور کامل درمان عصب کشی را انجام دهید. عدم عصب کشی به موقع سبب می شود سطح پوسیدگی و خرابی دندان افزایش یابد و به طور کامل دندان از بین برود. دندانی هم که عصب کشی شود بنابر دلایل زیادی از جمله ضعیف شدن ساختاری و تغییر در شکل ظاهری به انجام درمان روکش نیاز دارد.

دلیل روکش کردن دندان عصب کشی شده چیست؟

با توجه به اینکه در چه زمانی برای انجام عصب کشی مراجعه کنید، شرایط نهایی درمان متفاوت خواهد بود. طی درمان عصب کشی مقداری از دندان تخریب می گردد تا دسترسی لازم به کانال ریشه دندان ایجاد شود. این موضوع سبب می شود که ساختار یک دست دندان از بین برود، استخوان دندان آب خود را از دست بدهد، ساختار ناپیوسته داشته باشد و در نهایت نسبت به یک دندان طبیعی بسیار ضعیف تر شود و احتمال شکستن آن وجود دارد. پس نیاز است که به کمک یک لایه فوقانی از آن محافظت شود.

از طرفی در نظر داشته باشید دندانی که قسمتی از آن از بین رفته هم از نظر ظاهری برای فرد ایجاد مشکل می کند و هم اینکه برای اموری مانند خوردن و آشامیدن، فرد حس خوبی ندارد و با مشکل روبرو می شود.

عمر دندان هایی که بعد از عصب کشی روکش نشده اند کوتاه می شود و بیشتر از دو الی سه سال دوام نمی آورند.

دلایل نیاز به روکش دندان بعد از عصب کشی را می توان به صورت زیر تفکیک کرد:

۱- ایجاد اندازه و شکل طبیعی دندان: علاوه بر دلایل خرابی دندان که منجر به تجویز عصب کشی شده است، خود درمان عصب کشی نیز عاملی برای ایجاد تغییر در فرم و شکل دندان است. برای اینکه دندان مجدد فرم خود را بازیابد و شکل مناسبی داشته باشد نیاز است که روکش دندان بر روی آن استفاده شود.

۲- ایجاد عملکرد طبیعی در دندان: تغییر در شکل دندان فقط عاملی برای ایجاد تغییر در ظاهر نیست و عملکرد دندان را نیز کاهش می دهد. فرد بعد از عصب کشی به راحتی نمی تواند از دندان برای جویدن انواع خوراکی استفاده کند. در نتیجه با اینکه درد دندان درمان شده و از پیشرفت عفونت جلوگیری شده است، اما عملکرد دندان رضایت بخش نیست. برای اینکه مجددا عملکرد دندان خوب و مناسب باشد انجام روکش بر روی آن ضروری می باشد.

۳- محافظت از دندان در برابر حساسیت: زمانی که درمان عصب کشی انجام می شود، درد اولیه آن از بین می رود و فرآیند عفونت درمان می گردد، اما بخاطر وضعیت کانال ریشه دندان احتمال حساسیت به خوراکی ها و نوشیدنی های سرد و گرم وجود دارد. برای اینکه دندان را در برابر این تغییرات دمایی محافظت کنیم استفاده از روکش بهترین گزینه می باشد.

۴- مراقبت از دندان در برابر آسیب ‌ها: سطح آسیب پذیری دندانی که قسمتی از آن از بین رفته به مراتب بیشتر از دندان سالم است. این دندان ها هم ساختار یکدست خود را از دست داده اند و هم مقداری از رطوبت درون بافت آنها کاهش یافته است. اگر در این شرایط به وسیله یک لایه محافظ مراقبت نشوند در کمتر دو سال دچار آسیب و شکستگی کامل می شوند و به طور کامل از بین می روند. روکش نقش مراقبت از دندان را در برابر شکنندگی انجام می دهد. هرچند نباید به دندان روکش شده نیز فشار زیادی وارد کرد.

۵- جلوگیری از پوسیدگی دندان: درست است که درمان عصب کشی برای دندان انجام شده و بیماری آن را کنترل کرده است، اما سطح آسیب پذیری دندان افزایش یافته و بخاطر شرایط موجود احتمال پوسیدگی مجدد در آن بسیار زیاد است. پس نیاز است که محیط دندان را نسبت به فضای اطراف و ایجاد عوامل خرابی دندان، محافظت کنیم تا از پوسیدگی جلوگیری شود. این امر با کمک روکش دندان امکان پذیر است.

۶- ایجاد رنگ طبیعی دندان: وقتی که دندان عصب کشی شده توسط مواد مخصوص پر می شود، رنگ آن از حالت طبیعی خارج می شود و در بیشتر موارد تیره است. با کمک روکش دندان می توان این تغییر رنگ را مخفی کرد و دندان عصب کشی شده را همرنگ دیگر دندان های سالم کرد.

چه الزامی برای روکش دندان وجود دارد؟

تمام نکاتی که مرور شد نشان می داد اهمیت روکش چقدر زیاد است و نمی توان از آن چشم پوشی کرد. برخی از دندانپزشکان معتقد هستند صد در صد افرادی که عصب کشی انجام می دهند، نیاز به روکش دندان دارند. در مقیاس کمتر و با جامعه پزشکی بالاتر، تقریبا چیزی در حدود ۱۰ درصد بیماران و حتی کمتر از این را مجاز به عدم استفاده از روکش می دانند که بسیار محدود و در شرایط خاص است. در تجویز الزام روکش دندان متخصص دندانپزشکی موارد زیر را در نظر می گیرد:

1. محل و نوع دندان: اینکه دندان در کجای دهان قرار دارد و از کدام نوع دندان ها می باشد، در انجام روکش بسیار اهمیت دارد. چرا که برخی دندان ها فشار بالایی را تحمل می کنند و برخی در جلو دندان قرار دارند و تاثیر زیادی بر چهره فرد دارند.
2. وضعیت دندان: اینکه چه مقدار از دندان دچار آسیب شده است و برای انجام عصب کشی نیاز به چقدر تخریب در تاج آن بوده است، بر روی ایجاد الزام در استفاده از روکش دندان اثر گذار است. در مواردی که شکستگی و تخریب دندان بسیار جزیی باشد و بعد از پرکردن دندان شکل آن تغییری نکرده باشد، ممکن است روکش تجویز نشود.
3. تاثیر زیبایی: اگر بعد از انجام درمان همه شرایط نشان از عدم نیاز به روکش داشته باشند، اما ممکن است تغییر در چهره فرد الزام به روکش را مشخص کند. دندان ها تاثیر زیادی بر چهره ما دارند.

مراقبت ‌های بعد از روکش کردن دندان عصب کشی شده

درست است که روکش دندان محافظت مناسبی از دندان عصب کشی شده ایجاد می کند، اما باید توجه داشته باشید که توانایی آن در حد دندان طبیعی نیست و نیاز به رعایت برخی موارد و انجام مراقبت های ویژه جهت افزایش ماندگاری روکش وجود دارد. برخی از مهمترین مراقبت ها در این زمینه عبارتند از:

• بهداشت دهان و دندان: باید بهداشت دهان و دندان را با کمک نخ دندان و مسواک زدن در بالاترین سطح ممکن نگه دارید تا از ایجاد محیطی برای خرابی و پوسیدگی دندان ها جلوگیری کنید. از طرفی رعایت بهداشت به صورت مناسب و استاندارد کمک می کند از تغییر رنگ و ایجاد لکه بر روی روکش دندان جلوگیری شود.
• تغذیه مناسب: بعد از انجام روکش از خوردن تنقلات و خوراکی های سفت و سخت خود داری نمایید. چرا که فشار ناگهانی و زیاد ممکن است باعث ایجاد آسیب در روکش دندان شود.
• عدم مصرف نوشیدنی های رنگی و گاز دار: این نوشیدنی ها علاوه بر اینکه سبب ایجاد تغییر رنگ روکش دندان می شوند باعث می گردند بستر مناسب برای ایجاد پوسیدگی و خرابی دندان نیز ایجاد گردد.

آیا عصب کشی باعث می شود استحکام دندان کم شود؟

برای انجام عصب کشی نیاز است قسمتی از بافت دندان برداشته شود تا به کانال های ریشه دندان دسترسی پیدا کنیم، همین موضوع سبب می شود ساختار یک دست دندان دچار تغییر شود و استحکام آن کاهش یابد.

آیا در عصب کشی مجدد روکش دندان از بین می رود؟

عصب کشی مجدد در مواردی نیاز است که عصب کشی اولیه کامل انجام نشده باشد. در این موارد بسته به شرایط و میزان دسترسی لازم ممکن است روکش از روی دندان برداشته شود و بعد از انجام عصب کشی، درمان روکش با قالب گیری مجدد انجام بگیرد.